Zin of onzin van essentiële vetzuren bij de behandeling van honden met atopische dermatitis ?

Essentiële vetzuren worden reeds sinds de jaren '80 gebruikt bij de behandeling van honden met atopische dermatitis en sindsdien werden heel wat studies uitgevoerd naar hun doeltreffendheid bij deze huidafwijking.

Werking van omega-3
Algemeen zorgt supplementatie van het dieet met omega 3-vetzuren ervoor dat de concentratie van deze vetzuren in ontstekingscellen stijgt waardoor de concentratie van omega 6-vetzuren proportioneel daalt. Het klinisch belang hiervan is dat ontstekingsmediatoren geproduceerd uit omega 3-vetzuren een minder erge graad van ontsteking blijken te induceren vergeleken met deze afkomstig van omega 6-vetzuren. Daarenboven zouden omega 3-vetzuren de concentraties van bepaalde ontstekingsenzymen (bvb. cyclo-oxygenase 2) en cytokinen verminderen.

Belangrijkste omega-3 vetzuren voor honden
De belangrijkste omega 3-vetzuren zijn EPA (eicosapentanoïnezuur), DHA (docosahexanoïnezuur) en ALA (alfa-linoleenzuur). EPA en DHA komen beide in hoge concentraties voor in visolie. ALA komt voor in sommige zaadoliën en vereist omzetting naar EPA en DHA om een zekere activiteit te vertonen. Honden hebben slechts een beperkte mogelijkheid om deze omzetting te verwezenlijken, zodat toediening van EPA en DHA het meest efficiënt is om de omega 3-vetzuurconcentratie in de weefsels te verhogen.

Belang van supplementatie bij atopie
Ook bij atopie wordt vermoed dat de werking van essentiële vetzuren berust op de productie van minder inflammatoire eicosanoïden. Daarenboven werd aangetoond dat supplementatie van essentiële vetzuren een belangrijke reductie teweegbrengt in het transepidermaal waterverlies.

Uit studies blijkt dat ongeveer 20% van atopische honden met een lichte graad van allergische jeuk voldoende behandeld kunnen worden door enkel toediening van essentiële vetzuren en dat bij ergere gevallen de dosis van geneesmiddelen (bvb. cortico's) kan worden gereduceerd door supplementatie met essentiële vetzuren.

Behandelingsduur
Algemeen wordt aangenomen dat het effect van supplementatie van essentiële vetzuren niet onmiddellijk zichtbaar is. Over de duur van behandeling alvorens een maximaal effect te verwachten valt is er echter geen eensgezindheid. Volgens sommige onderzoeken kan dit effect snel optreden (na 1 tot 3 weken), terwijl anderen aangeven dat dit wel 4 tot 12 weken kan duren.

Essentiële vetzuren blijken zeker hun plaats te hebben in de behandeling van honden met atopische dermatitis. In lichte gevallen kan monotherapie voldoende zijn om opflakkeringen tegen te houden, terwijl ze in het merendeel van de gevallen onderdeel uitmaken van een multimodale behandeling met als doel de dosis van ontstekingsremmende medicatie te reduceren.  

Bron: Vera Icon
“Bij Vera Icon vatten ze de meest relevante en recente publicaties betreffende de geneeskunde van hond en kat samen en bundelen deze in een magazine dat zesmaal per jaar verschijnt. Dit zonder sponsoring of publiciteit. Op vraag van collega's zijn er nu ook magazines toegespitst op dermatologie en cardiologie. Ga naar www.vera-icon.be of www.vera-icon.nl en download uw gratis proefexemplaar. Als abonnee krijgt u toegang tot alle vorige edities.”

Referenties
Saevik, B.K. et al., (2004, juni). A randomized, controlled study to evaluate the steroid sparing effect of essential fatty acid supplementation in the treatment of canine atopic dermatitis. Veterinary Dermatology, 15(3), 137􀂱145. Roush, J.K. et al., (2010, 1 januari). Multicenter veterinary practice assessment of the effects of omega-3 fatty acids on osteoarthritis in dogs. JAVMA, 236(1), 59􀂱66. Mehler, S.J. et al., (2016, juni) A prospective, randomized, double blind, placebo-controlled evaluation of the effects of eicosapentaenoic acid and docosahexaenoic acid on the clinical signs and erythrocyte membrane polyunsaturated fatty acid concentrations in dogs with osteoarthritis. Prostaglandins, Leukotrienes and Essential Fatty Acids, 109,