Uremische toxinen worden onder fysiologische omstandigheden door de nieren uitgescheiden.
Bij dalende nierfunctie zullen deze toxinen echter accumuleren wat uiteindelijk zal leiden tot het ontstaan van een aantal symptomen, het ‘uremisch syndroom’ genaamd. Indoxylsulfaat is een belangrijk uremisch toxine en is het eindproduct van metabolisatie van indole: een aantal bacteriën in het colon (waaronder Escherichia coli) produceren tryptofanase dat tryptofaan fermenteert tot indole. Indole wordt vervolgens in de portaalcirculatie opgenomen en in de lever omgevormd tot indoxylsulfaat. 90% hiervan wordt gebonden aan albumine, actief opgenomen door tubulaire cellen in de nieren en uitgescheiden in het ultrafiltraat, 10% wordt vrij gefilterd door de glomerulus. Bij een gebrekkige nierfunctie zal indoxylsulfaat accumuleren in de tubulaire cellen waardoor een hele reeks ontstekingsprocessen in gang wordt gezet met nierfibrose als eindresultaat. Indoxylsulfaat is dus niet enkel een indicator van de nierfunctie bij mensen maar is bij accumulatie ook de oorzaak van verslechtering van die nierfunctie. Naast het induceren van nierbeschadiging is bij mensen aangetoond dat indoxylsulfaat ook geassocieerd is met andere orgaanpathologieën zoals cardiovasculaire stoornissen en atherosclerose.
Bij honden en katten is er echter weinig geweten over de rol van indoxylsulfaat bij nierinsufficiëntie. Het doel van dit onderzoek was indoxylsulfaatconcentraties te meten bij honden en katten met nierinsufficiëntie alsook na te gaan of indoxylsulfaat zou kunnen gebruikt worden als een indicator van de nierfunctie bij de kat en de hond.
Bloedstalen werden genomen bij 66 honden in verschillende stadia van nierfalen (acute nierinsufficiëntie (15), chronische nierinsufficiëntie IRIS stadium 2 (20), IRIS stadium 3 (22), IRIS stadium 4 (9)) en bij 63 honden die niet-azotemisch waren.
Ook bij 85 katten werden bloednamen uitgevoerd: 69 katten leden aan chronische nierinsufficiëntie (CKD) (IRIS stadium 2 (46), IRIS stadium 3 (14) en IRIS stadium 4 (9)) terwijl 16 katten niet-azotemisch waren.
Alle honden en katten met nierfalen hadden significant hogere indoxylsulfaatconcentraties vergeleken met gezonde dieren. Zelfs honden en katten met milde nierinsufficiëntie (IRIS stadium 2) hadden significant hogere concentraties dan niet-azotemische dieren. Er werden geen significante verschillen gemeten in indoxylsulfaatconcentaties tussen IRIS stadium 2 en 3, terwijl honden en katten in IRIS stadium 4 significant hogere concentraties vertoonden in vergelijking met de andere IRIS stadia. Indoxylsulfaat nam dus gradueel in concentratie toe met de ergheid van de nierinsufficiëntie tot een statistisch significante piek optrad bij IRIS stadium 4 patiënten. Zowel bij honden als bij katten met nierfalen was er een significant verband tussen de serum indoxylsulfaatconcentratie en concentraties van ureum, creatinine en fosfor.
| Serum indoxylsulfaat is toegenomen bij honden en katten met nierinsufficiëntie vergeleken met gezonde dieren en stijgt met verergerend nierfalen. Indoxylsulfaat is zowel een indicator van de nierfunctie als een belangrijke oorzaak van nierbeschadiging. |
Naarmate de nierfunctie vermindert zal de concentratie van uremische toxinen in het bloed toenemen wat zal leiden tot een verdere beschadiging van de nieren. Indoxylsulfaat is een van deze uremische toxinen en ontstaat door bacteriële fermentatie van tryptofaan tot indole in het colon. Indole wordt in de bloedbaan opgenomen en door de lever omgezet tot indoxylsulfaat. Een verminderde nierfunctie leidt tot accumulatie van indoxylsulfaat in de proximale tubulaire cellen waardoor een cascade van ontstekingsreacties in gang wordt gezet met verergering van de reeds bestaande chronische nierinsufficiëntie (CKD) tot gevolg. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat serumconcentraties van indoxylsulfaat stijgen naarmate de nierfunctie daalt. Het doel van deze studie was na te gaan of indoxylsulfaat ook kan gebruikt worden indicator van verergering van CKD bij katten en honden.
Plasma- en urinestalen werden afgenomen van 36 honden en 58 katten met minstens IRIS sta-
dium 2 CKD. Deze patiënten werden gedurende minstens 3 maanden opgevolgd en onderverdeeld in een progressieve CKD-groep en een niet-progressieve CKD-groep. Progressie (of verergering) werd gedefinieerd als een stijging van serum creatinine met minstens 0.5 mg/dl binnen hetzelfde IRIS stadium en binnen 3 maanden of verhoging van IRIS stadium binnen 3 maanden.
Katten met progressief CKD bleken hogere indoxylsulfaatconcentraties te vertonen dan katten met niet-progressief CKD. Katten met progressief CKD hadden ook lagere hemoglobineconcentraties, lagere hematocrietwaarden, hogere fosfaatwaarden en hogere calciumfosfaatwaarden. Serum creatinine, systolische bloeddruk en urinair proteïne/creatinine (UPC) waren niet verschillend tussen beide groepen. Katten met progressief IRIS stadium 2 CKD hadden hogere indoxylsulfaatconcentraties dan IRIS stadium 2 katten in de niet-progressieve groep. Dit was eveneens zo voor IRIS stadium 3 katten.
Honden met progressief CKD hadden ook hogere indoxylsulfaatconcentraties dan honden in de niet-progressieve CKD-groep. Systolische bloeddruk, hemoglobine, hematocriet, fosfaat, calcium, calciumfosfaat, creatinine en UPC waren echter niet verschillend tussen beide groepen. Honden met progressief IRIS stadium 2 CKD hadden eveneens hogere indoxylsulfaatwaarden vergeleken met niet progressieve CKD honden. En dit was eveneens zo voor IRIS stadium 3.
Uit regressie-analyse bleek verder dat indoxylsulfaat onanhankelijk van alle andere factoren geassocieerd was met verergering van CKD zowel bij katten als bij honden. Indoxylsulfaat kan dus gebruikt worden als een biomarker van de nierfunctie bij honden en katten, maar ook als een onafhankelijke voorspeller van verergering van CKD bij IRIS stadium 2 en 3 honden en katten.
De serum creatinineconcentratie was niet verschillend tussen progressief en niet-progressief CKD, en dit zowel bij honden als bij katten. Het serum creatinine kan dus niet gebruikt worden als voorspeller van progressie bij katten en honden met CKD.
| Indoxylsulfaat kan gebruikt worden als onafhankelijke voorspeller van verergering van chronische nierinsufficiëntie bij zowel katten als honden met IRIS stadium 2 en 3 CKD. Stijgende concentraties van indoxylsulfaat waren bij katten gecorreleerd met dalende hemoglobine- en hematocrietwaarden. Dit kan erop wijzen dat indoxylsulfaat tevens een rol speelt in de pathogenese van anemie bij katten met CKD. |
|
Bron: Vera Icon |
Ref.: C.N. Chen et al. Plasma indoxyl sulfate concentration predicts progression of chronic kidney disease in dogs and cats,
The Veterinary Journal 232 (2018) 33-39
Opmerkingen
0 opmerkingen
U moet u aanmelden om een opmerking te plaatsen.